50. Kompensowanie aktywów i zobowiązań finansowych

Kompensowanie składnika aktywów i zobowiązań finansowych jest dokonywane tylko w przypadku, gdy Grupa posiada ważny tytuł prawny do przeprowadzenia kompensaty ujętych kwot i zamierza się rozliczyć w kwocie netto albo jednocześnie zrealizować składnik aktywów i wykonać zobowiązanie. Z zapisów paragrafu 42 MSR 32 wynika między innymi, że aby kompensata była możliwa, tytuł prawny nie może być uwarunkowany wystąpieniem określonego zdarzenia w przyszłości.

Grupa Kapitałowa zawiera porozumienia dotyczące kompensowania, czyli umowy ISDA (International Swaps and Derivatives Association Master Agreements) oraz GMRA (Global Master Repurchase Agreement), które umożliwiają kompensowanie aktywów i zobowiązań finansowych (końcowe potrącenie i rozliczenie transakcji tzw. close out netting) w przypadku zaistnienia przypadku naruszenia w stosunku do którejś ze stron umowy. Umowy te mają szczególne znaczenie dla ograniczania ryzyka związanego z instrumentami pochodnymi, gdyż umożliwiają zarówno wymagalnych (redukcja ryzyka rozliczeniowego), jak i niewymagalnych zobowiązań stron (redukcja ryzyka przedrozliczeniowego). Umowy te nie spełniają jednak wymogów określonych w MSR 32, gdyż tytuł kompensaty uwarunkowany jest wystąpieniem określonego zdarzenia w przyszłości (przypadki naruszenia).

Dodatkowo kompensowanie składnika aktywów i zobowiązań finansowych dotyczy instrumentów finansowych nabytych w ramach prowadzonych przez Dom Maklerski PKO Banku Polskiego SA działań stabilizacji emisji dla akcjonariusza sprzedającego, co zostało szerzej opisane w nocie 22 „Kredyty i pożyczki udzielone klientom”.

Dodatkowym zabezpieczeniem ekspozycji wynikającej z instrumentów pochodnych są depozyty zabezpieczające składane przez kontrahentów w ramach realizacji umów CSA (Credit Support Annex).

31.12.2014Razem
Aktywa finansowe
Instrumenty pochodneTransakcje z przyrzeczeniem odkupu
Kwoty brutto ujętych aktywów finansowych 5.814.597 5.503.745 310.852
Kwoty brutto zobowiązań finansowych, które są kompensowane zgodnie z kryteriami określonymi w § 42 MSR 32 (8.923) (8.923) -
Wartość netto aktywów finansowych wykazywanych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej 5.805.674 5.494.822 310.852
Wartość instrumentów finansowych niepodlegających kompensowaniu w sprawozdaniu finansowym 4.875.714 4.875.714 -
Wartość zobowiązań finansowych objęta egzekwowalnym porozumieniem ramowym lub podobnym porozumieniem dotyczącym kompensowania (bez zabezpieczeń finansowych) 4.094.094 4.094.094 -
Zabezpieczenie w formie pieniężnej i papierów wartościowych otrzymane 781.620 781.620 -
Kwota netto 929.960 619.108 310.852

31.12.2014Razem
Zobowiązania finansowe
Instrumenty pochodneTransakcje z przyrzeczeniem odkupu
Kwoty brutto ujętych zobowiązań finansowych 6.709.718 5.554.064 1.155.654
Kwoty brutto aktywów finansowych, które są kompensowane zgodnie z kryteriami określonymi w § 42 MSR 32 (8.923) (8.923) -
Wartość netto zobowiązań finansowych wykazywanych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej 6.700.795 5.545.141 1.155.654
Wartość instrumentów finansowych niepodlegających kompensowaniu w sprawozdaniu finansowym 5.262.583 5.257.067 5.516
Wartość aktywów finansowych objęta egzekwowalnym porozumieniem ramowym lub podobnym porozumieniem dotyczącym kompensowania (bez zabezpieczeń finansowych) 4.094.094 4.094.094 -
Zabezpieczenie w formie pieniężnej i papierów wartościowych udzielone 1.168.489 1.162.973 5.516
Kwota netto 1.438.212 288.074 1.150.138

31.12.2013Razem
Aktywa finansowe
Instrumenty pochodneTransakcje z przyrzeczeniem odkupu
Kwoty brutto ujętych aktywów finansowych 5.176.092 3.017.971 2.158.121
Kwoty brutto zobowiązań finansowych, które są kompensowane zgodnie z kryteriami określonymi w § 42 MSR 32 (17.111) (17.111) -
Wartość netto aktywów finansowych wykazywanych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej 5.158.981 3.000.860 2.158.121
Wartość instrumentów finansowych niepodlegających kompensowaniu w sprawozdaniu finansowym 2.659.206 2.639.577 19.629
Wartość zobowiązań finansowych objęta egzekwowalnym porozumieniem ramowym lub podobnym porozumieniem dotyczącym kompensowania (bez zabezpieczeń finansowych) 2.251.264 2.251.264 -
Zabezpieczenie w formie pieniężnej otrzymane 407.942 388.313 19.629
Kwota netto 2.499.775 361.283 2.138.492

31.12.2013Razem
Zobowiązania finansowe
Instrumenty pochodneTransakcje z przyrzeczeniem odkupu
Kwoty brutto ujętych zobowiązań finansowych 5.031.900 3.345.322 1.686.578
Kwoty brutto aktywów finansowych, które są kompensowane zgodnie z kryteriami określonymi w § 42 MSR 32 (17.111) (17.111) -
Wartość netto zobowiązań finansowych wykazywanych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej 5.014.789 3.328.211 1.686.578
Wartość instrumentów finansowych niepodlegających kompensowaniu w sprawozdaniu finansowym 2.982.841 2.982.841 -
Wartość aktywów finansowych objęta egzekwowalnym porozumieniem ramowym lub podobnym porozumieniem dotyczącym kompensowania (bez zabezpieczeń finansowych) 2.251.264 2.251.264 -
Zabezpieczenie w formie pieniężnej udzielone 731.577 731.577 -
Kwota netto 2.763.525 345.370 1.686.578