Celem zarządzania adekwatnością kapitałową jest utrzymywanie, w sposób ciągły, kapitału na poziomie adekwatnym do skali oraz profilu ryzyka działalności Grupy Kapitałowej.
Adekwatność kapitałowa* to proces mający na celu zapewnienie, iż poziom ryzyka, które Grupa Kapitałowa PKO Banku Polskiego SA podejmuje w związku z rozwojem działalności biznesowej, może zostać pokryty posiadanym kapitałem, biorąc pod uwagę określony poziom tolerancji na ryzyko oraz horyzont czasowy. Proces zarządzania adekwatnością kapitałową obejmuje w szczególności przestrzeganie obowiązujących regulacji organów nadzoru i określonego w Banku poziomu tolerancji na ryzyko oraz proces planowania kapitałowego, w tym politykę pozyskiwania źródeł.
Celem zarządzania adekwatnością kapitałową jest utrzymywanie, w sposób ciągły, kapitału na poziomie adekwatnym do skali oraz profilu ryzyka działalności Grupy Kapitałowej.
Proces zarządzania adekwatnością kapitałową Grupy Kapitałowej obejmuje:
- identyfikację i monitorowanie istotnych rodzajów ryzyka,
- szacowanie kapitału wewnętrznego na pokrycie poszczególnych rodzajów ryzyka oraz łącznego kapitału wewnętrznego,
- monitorowanie, raportowanie, prognozowanie i limitowanie adekwatności kapitałowej,
- dokonywanie alokacji kapitału wewnętrznego na obszary biznesowe, segmenty klienta oraz spółki Grupy Kapitałowej dla celów analiz rentowności,
- wykorzystywanie narzędzi wpływających na poziom adekwatności kapitałowej (w tym: narzędzi wpływających na poziom funduszy własnych, skalę pomniejszeń funduszy własnych oraz wielkość portfela kredytowego).
Podstawową regulacją obowiązującą w procesie oceny adekwatności kapitałowej wg stanu na dzień 31 grudnia 2014 roku jest Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012, zwane dalej „Rozporządzenie CRR”.
Na dzień 31 grudnia 2014 roku Bank spełnia wymagania dotyczące miar adekwatności kapitałowej określone w Rozporządzeniu CRR.
Poziom adekwatności kapitałowej Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA w 2014 roku utrzymywał się na bezpiecznym poziomie, istotnie powyżej limitów nadzorczych.
Adekwatność kapitałowa Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA (w mln PLN)
Na dzień 31 grudnia 2014 roku w stosunku do stanu na dzień 31 grudnia 2013 roku współczynnik wypłacalności Grupy Kapitałowej spadł o 0,62 p.p. do poziomu 12,96.
Na dzień 31 grudnia 2014 roku w funduszach własnych Grupy Kapitałowej wyliczanych na potrzeby adekwatności kapitałowej został ujęty zysk Banku za 2013 rok w wysokości 937 500 tysięcy PLN po pomniejszeniu o zatwierdzoną dywidendę oraz zysk netto Banku za okres od 01.01.2014 roku do 30.06.2014 roku w kwocie 1 004 300 tysięcy PLN, po pomniejszeniu o przewidywane obciążenia i dywidendy (na podstawie decyzji Komisji Nadzoru Finansowego nr DBK/DBK4/7105/7/5/2014 z dnia 29.09.2014 roku).
Grupa Kapitałowa wylicza wymogi kapitałowe zgodnie z uchwałą nr 76/2010 Komisji Nadzoru Finansowego z 10 marca 2010 roku w sprawie zakresu i szczegółowych zasad wyznaczania wymogów kapitałowych z tytułu poszczególnych rodzajów ryzyka (Dz.Urz. KNF nr 2, poz. 11 z dnia 9 kwietnia 2010 roku z późn. zm.): z tytułu ryzyka kredytowego – metodą standardową, z tytułu ryzyka operacyjnego dla Banku – metodą zaawansowaną (AMA) a dla spółek Grupy Kapitałowej – metodą wskaźnika podstawowego (BIA), z tytułu ryzyka rynkowego – metodami podstawowymi.
Łączny wymóg w zakresie funduszy własnych Grupy Kapitałowej składa się z sumy wymogów kapitałowych na:
- ryzyko kredytowe – w tym ryzyko kredytowe instrumentów z księgi bankowej, ryzyko kredytowe kontrahenta oraz ryzyko związane z korektą wyceny kredytowej (CVA),
- ryzyko pozycji – w tym ryzyko cen kapitałowych papierów wartościowych, szczególne cen instrumentów dłużnych, ogólne stóp procentowych,
- ryzyko operacyjne,
- inne rodzaje wymogów w zakresie funduszy własnych z tytułu:
a) ryzyka walutowego,
b) ryzyka rozliczenia,
c) ryzyka cen towarów
d) przekroczenia limitu koncentracji ekspozycji i limitu dużych ekspozycji.
Do dnia 31 grudnia 2013 roku Grupa Kapitałowa wyliczała wymogi w zakresie funduszy własnych zgodnie z Uchwałą nr 76/2010 Komisji Nadzoru Finansowego z 10 marca 2010 roku w sprawie zakresu i szczegółowych zasad wyznaczania wymogów kapitałowych z tytułu poszczególnych rodzajów ryzyka (Dz. Urz. KNF Nr 2 poz. 11 z dnia 09 kwietnia 2011 roku z późn. zm.)
Wymogi kapitałowe Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA (w mln PLN)
Wzrost wymogu kapitałowego w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka kredytowego w 2014 roku w stosunku do końca 2013 roku o ok. 2,3 mld PLN spowodowany jest głównie włączeniem w wyniku fuzji prawnej portfela Nordea Bank Polska SA oraz istotnym wzrostem portfela kredytowego.
Wzrost wymogu w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka rynkowego w 2014 roku w stosunku do końca 2013 roku o ok. 79% do poziomu 585 mln PLN wynika głównie z włączenia portfela obligacji korporacyjnych oraz gwarantowań obligacji korporacyjnych Nordea Bank Polska SA.
Do wzrostu wymogu w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka kredytowego w 2014 roku w stosunku do końca 2013 roku przyczynił się istotny wzrost portfela kredytowego (ekspozycje bilansowe i pozabilansowe) o ok. 3,8%.
Wzrost wymogu w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka rynkowego o 39% do poziomu 495 milionów PLN wynika głównie ze wzrostu zobowiązań z tytułu gwarantowania emisji obligacji korporacyjnych przy jednoczesnym spadku wartości obligacji korporacyjnych (łącznie wzrost wymogu na obligacjach o ok. 77%).
Dla Banku wymóg w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka operacyjnego został wyliczony zgodnie z podejściem AMA, a wymóg w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka operacyjnego spółek Grupy Kapitałowej prowadzących działalność finansową został wyliczony zgodnie z podejściem wskaźnika bazowego (BIA). Nastąpił wzrost wymogu z kwoty 631 mln PLN (według stanu na dzień 31 grudnia 2013 roku) do 759 mln PLN (według stanu na dzień 31 grudnia 2014 roku) spowodowany w szczególności uwzględnieniem fuzji.
* Fundusze własne na potrzeby adekwatności kapitałowej wyliczane są w oparciu o postanowienia ustawy Prawo bankowe oraz uchwały nr 325/2011 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 20 grudnia 2011 roku w sprawie pomniejszeń funduszy podstawowych, ich wysokości, zakresu i warunków pomniejszania o nie funduszy podstawowych banku, innych pozycji bilansu banku zaliczanych do funduszy uzupełniających, ich wysokości, zakresu i warunków ich zaliczania do funduszy uzupełniających banku, pomniejszeń funduszy uzupełniających, ich wysokości, zakresu i warunków pomniejszania o nie funduszy uzupełniających banku oraz zakresu i sposobu uwzględniania działania banków w holdingach w obliczaniu funduszy własnych (Dz.Urz. KNF nr 13, poz. 49 z dnia 30 grudnia 2011 roku)