Udzielone zobowiązania pozabilansowe
Stan udzielonych zobowiązań pozabilansowych o charakterze finansowym i gwarancyjnym na rzecz jednostek powiązanych PKO Banku Polskiego SA na koniec 2014 roku wyniósł 1 269,5 mln PLN i w porównaniu do stanu na koniec 2013 roku spadł o 429,6 mln PLN.
Z ogólnej kwoty udzielonych zobowiązań pozabilansowych największe pozycje dotyczą spółek:
- PKO Leasing SA – 949,8 mln PLN,
- PKO Bankowy Leasing Sp. z o.o. – 176,4 mln PLN.
Wszystkie ww. transakcje z podmiotami powiązanymi kapitałowo zostały zawarte na warunkach nieodbiegających od warunków rynkowych.
Szczegółowe informacje dotyczące transakcji z podmiotami powiązanymi kapitałowo znajdują się w Sprawozdaniu finansowym PKO Banku Polskiego SA za 2014 rok.
Stan udzielonych zobowiązań pozabilansowych o charakterze finansowym i gwarancyjnym na rzecz jednostek powiązanych Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA na koniec 2014 roku wyniósł 5,9 mln PLN i w porównaniu do stanu na koniec 2013 spadł o 1,4 mln PLN. Największa kwota udzielonego zobowiązania pozabilansowego dotyczy Centrum Elektronicznych Usług Płatniczych eService Sp. z. o. o. (5,0 mln PLN).
Nabycie akcji własnych
W terminie objętym raportem PKO Bank Polski SA nie nabywał akcji własnych na własny rachunek.
Znaczące umowy oraz istotne umowy z bankiem centralnym lub organami nadzoru
W 2014 roku PKO Bank Polski SA informował w raportach bieżących o wszystkich umowach zawartych z klientami, w których łączna wartość świadczeń wynikających z umów wieloletnich zawartych z poszczególnym klientem spełniała kryteria, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z 19 lutego 2009 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim (Dz. U. nr 33, poz. 259).
W 2014 roku Bank nie zawierał istotnych umów z bankiem centralnym ani organami nadzoru.
Na dzień sporządzenia sprawozdania PKO Bankowi Polskiemu SA nie są znane umowy, w wyniku których mogą w przyszłości nastąpić zmiany w proporcjach posiadanych akcji przez dotychczasowych akcjonariuszy.
W 2014 roku nastąpiło zamknięcie transakcji nabycia przez PKO Bank Polski SA spółek: Nordea Bank Polska SA, „Nordea Polska Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie” SA, Nordea Finance Polska SA oraz portfela wierzytelności wobec klientów korporacyjnych (aktywów tzw. szwedzkiego portfela). Informacja o umowach znaczących zawartych w ramach realizacji wyżej wymienionych transakcji jest prezentowana w punkcie 3 Sprawozdania.
Dodatkowo Nordea Bank Polska SA w dniu 1 kwietnia 2014 roku zawarła szereg umów mających na celu zmianę sposobu finansowania Nordea Bank Polska SA, w tym:
- umowę z Nordea Bank AB (publ) AB, Nordea Bank Finland plc i PKO Bankiem Polskim SA mającą za przedmiot między innymi rozwiązanie następujących umów i porozumień dotyczących finansowania Nordea Bank Polska SA:
- umowy kredytowej z dnia 3 września 2007 roku z Nordea Bank AB (publ),
- umowy kredytowej z dnia 30 maja 2008 roku z Nordea Bank Finland plc,
- umowy kredytowej z dnia 15 lipca 2009 roku z Nordea Bank Finland plc,
- umowy stanowiącej zabezpieczenie w postaci przeniesienia praw do środków pieniężnych z dnia 6 sierpnia 2012 roku z Nordea Bank AB (publ),
- depozytów zawartych na rynku międzybankowym pomiędzy Nordea Bank Polska SA a Nordea Bank AB (publ) i Nordea Bank Finland plc.
Zgodnie z ww. umową rozwiązanie umów i porozumień nastąpiło w dniu spłaty zobowiązań Nordea Bank Polska SA z tytułu tych umów ze środków uzyskanych od PKO Banku Polskiego SA w formie linii kredytowej push-down..
Z uwagi na fakt jednoczesnego zawarcia umowy kredytowej pomiędzy Nordea Bank Polska SA a PKO Bankiem Polskim SA rozwiązanie ww. umów nie wpłynęło na sytuację finansową Spółki. Rozwiązanie umów i porozumień dotyczących finansowania Nordea Bank Polska SA przez podmioty z Grupy Nordea nie dotyczyło finansowania podporządkowanego.
- umowę z Nordea Bank AB (publ) dotyczącą rozwiązania umowy gwarancji z dnia 18 grudnia 2012 roku, które nastąpiło 4 kwietnia 2014 roku – tj. w dniu rozliczenia transakcji nabycia przez PKO Bank Polski SA akcji Nordea Bank Polska SA od jej akcjonariusza większościowego. Kwota portfela gwarantowanego, na podstawie umowy z dnia 18 grudnia 2012 roku wynosiła 1,6 mld CHF. Gwarancja przenosiła ryzyko portfela kredytów hipotecznych z Nordea Bank Polska SA na Nordea Bank AB (publ).
Rozwiązanie umowy gwarancji spowodowało ustanie obowiązku uiszczania przez Nordea Bank Polska SA opłaty za korzystanie z gwarancji na rzecz Nordea Bank AB (publ). Rozwiązanie opisanej umowy gwarancji nie wpłynęło na sytuację finansową Spółki, gdyż utrzymanie współczynników kapitałowych na poziomie wymaganym przez Komisję Nadzoru Finansowego zostało zapewnione poprzez środki pozyskane z podwyższenia kapitału zakładowego Nordea Bank Polska SA.
W dniu 12 września 2014 roku KREDOBANK SA zawarł z Narodowym Banku Ukrainy „Porozumienie dotyczące poprawy rentowności działania KREDOBANK SA”. Głównymi punktami porozumienia jest zmniejszenie udziału aktywów negatywnie sklasyfikowanych oraz zwiększenie kapitału statutowego KREDOBANK SA do końca 2015 roku.
Publikowane prognozy dotyczące wyników finansowych za 2014 rok
PKO Bank Polski SA nie publikował prognoz dotyczących wyników finansowych na 2014 rok.
Udzielone zobowiązania finansowe i gwarancyjne
Na dzień 31 grudnia 2014 roku zobowiązania finansowe i gwarancyjne wyniosły 52 872,6 mln PLN, z czego 72,5% stanowiły zobowiązania o charakterze finansowym. Ogółem dynamika udzielonych zobowiązań finansowych i gwarancyjnych ukształtowała się na poziomie 18,6% r/r, głównie w efekcie wzrostu udzielonych zobowiązań finansowych podmiotom niefinansowym.
Udzielone zobowiązania pozabilansowe (w mln PLN)
Wyszczególnienie | 31.12.2014 | 31.12.2013 | Zmiana (w mln PLN) | Zmiana (%) |
---|---|---|---|---|
Udzielone zobowiązania finansowe: | 38.333,1 | 34.210,8 | 4.122,3 | 12,0% |
podmioty finansowe | 534,0 | 737,5 | -203,6 | -27,6% |
podmioty niefinansowe | 34.540,6 | 30.203,7 | 4.336,9 | 14,4% |
podmioty budżetowe | 3.258,6 | 3.269,6 | -11,0 | -0,3% |
w tym: nieodwołalne | 7.943,9 | 7.708,4 | 235,5 | 3,1% |
Udzielone zobowiązania gwarancyjne: | 14.539,5 | 10.387,0 | 4.152,5 | 40,0% |
podmioty finansowe | 179,7 | 181,9 | -2,2 | -1,2% |
podmioty niefinansowe | 14.282,9 | 10.109,4 | 4.173,5 | 41,3% |
podmioty budżetowe | 76,9 | 95,7 | -18,8 | -19,7% |
Razem | 52.872,6 | 44.597,8 | 8.274,9 | 18,6% |
Zaciągnięte kredyty i umowy pożyczek, gwarancji i poręczeń
W 2014 roku PKO Bank Polski SA nie zaciągnął żadnych kredytów i pożyczek, a także nie otrzymał gwarancji i poręczeń nie dotyczących działalności operacyjnej PKO Banku Polskiego SA.
W 2014 roku KREDOBANK SA nie zaciągnął żadnych kredytów, pożyczek, a także nie otrzymał gwarancji i poręczeń niedotyczących działalności operacyjnej tego banku.
Umowy o subemisje oraz gwarancje udzielone podmiotom zależnym
Według stanu na 31 grudnia 2014 roku emisje obligacji PKO Leasing SA (spółki zależnej od Banku) regulowała Umowa Organizacji, Prowadzenia i Obsługi Programu Emisji Obligacji z dnia 10 listopada 2011 roku, zgodnie z którą maksymalna wartość programu wynosi 600 mln PLN.
Według stanu na 31 grudnia 2014 roku PKO Leasing SA wyemitował obligacje na łączną kwotę 590 mln PLN, w tym obligacje o wartości 404 mln PLN zostały sprzedane na rynku wtórnym, a obligacje o wartości 186 mln PLN znajdowały się w portfelu PKO Banku Polskiego SA.
W 2014 roku PKO Bank Polski SA:
- udzielił spółce PKO Leasing SA gwarancji do wysokości 7,7 tys. EUR z tytułu najmu powierzchni biurowej; gwarancja została wystawiona na okres do dnia 31 grudnia 2016 roku,
- udzielił spółce PKO Leasing SA gwarancji do wysokości 900 tys. PLN na rzecz Urzędu Skarbowego z tytułu zabezpieczenia zobowiązań Spółki; gwarancja została wystawiona na okres do dnia 31 grudnia 2016 roku,
- wydłużył okres obowiązywania do dnia 31 grudnia 2015 roku gwarancji udzielonej do wysokości 1 035 tys. PLN spółce Qualia spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – Neptun Park p. k. z tytułu umowy dotyczącej budowy drogi dojazdowej,
- w ramach połączenia z Nordea Bank Polska SA przejął udzieloną przez ten Bank spółce PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń SA gwarancję do wysokości 213,1 tys. EUR z tytułu najmu powierzchni biurowej; gwarancja została wystawiona na okres do 30 kwietnia 2015 roku.
Wystawione tytuły egzekucyjne
W 2014 roku PKO Bank Polski SA wystawił 13 753 bankowe tytuły egzekucyjne na łączną kwotę 3 239 508 023,7 PLN i 14 310 124,31 EUR.
W przypadku KREDOBANK SA prawo ukraińskie nie przewiduje wystawiania przez banki bankowych tytułów egzekucyjnych w rozumieniu polskiego Prawa bankowego. Zgodnie z prawem ukraińskim dochodzenie wierzytelności bankowych przed sądem prowadzone jest na podstawie przepisów Kodeksu postepowania cywilnego i Kodeksu postępowania gospodarczego.
Dokonane zwolnienia z długu
W Grupie Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA w 2014 roku zmniejszenie odpisów aktualizujących z tytułu spisania kredytów i pożyczek udzielonych klientom wyniosło 1 153,7 mln PLN.
Wskazanie postępowań toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej
Według stanu na dzień 31 grudnia 2014 roku łączna wartość postępowań sądowych, w których Spółki Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA (łącznie z Bankiem) są pozwanym wynosiła 427 555 tys. PLN, w tym 6 549 tys. PLN dotyczyło postępowań sądowych na Ukrainie (na dzień 31 grudnia 2013 roku łączna wartość wyżej wymienionych postępowań sądowych wynosiła 342 658 tys. PLN), a kwota łącznej wartości postępowań sądowych z powództwa Spółek Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA (łącznie z Bankiem) na dzień 31 grudnia 2014 roku wynosiła 767 505 tys. PLN, w tym 110 825 tys. PLN dotyczyło postępowań sądowych na Ukrainie, głównie związanych z windykacją kredytów udzielonych przez KREDOBANK SA (na dzień 31 grudnia 2013 roku łączna wartość wyżej wymienionych postępowań sądowych wynosiła 525 949 tys. PLN)[1].
Bank oraz spółki Grupy Kapitałowej nie prowadziły postępowań toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej, dotyczących zobowiązań albo wierzytelności, których wartość stanowi co najmniej 10% kapitałów własnych PKO Banku Polskiego SA.
Prokury, posiedzenia Zarządu oraz realizacja uchwał Walnego Zgromadzenia
W 2014 roku nie ustanowiono oraz nie odwołano żadnego prokurenta. Na dzień 31 grudnia 2014 roku było 7 prokurentów Banku. W 2014 roku odbyło się 49 posiedzeń Zarządu Banku, a Zarząd Banku podjął 867 uchwał.
Najważniejsze działania i decyzje podjęte przez Zarząd, mające wpływ na sytuację ekonomiczno-finansową i działalność Spółki, zostały przedstawione w poszczególnych częściach niniejszego sprawozdania Zarządu.
Czynniki, które będą miały wpływ na przyszłe wyniki finansowe Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA
Na wyniki Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA w najbliższej perspektywie wpływać będą procesy gospodarcze, jakie będą zachodzić w Polsce i w gospodarce światowej oraz reakcje na nie rynków finansowych. Duże znaczenie dla przyszłych wyników będzie mieć polityka stóp procentowych realizowana przez Radę Polityki Pieniężnej, a także przez inne największe banki centralne. Szczegółowe przewidywania dotyczące tendencji w gospodarce zawarte są w niniejszym sprawozdaniu w punkcie 2.9.
Na wyniki finansowe Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA wpływ mieć będzie również sytuacja polityczno-gospodarcza Ukrainy, gdzie działają spółki z Grupy Kapitałowej Banku: KREDOBANK SA oraz spółka faktoringowa i windykacyjna. Podmiot dominujący Grupy Kapitałowej, PKO Bank Polski SA, kontynuuje działania mające zapewnić bezpieczne funkcjonowanie swoich spółek na Ukrainie w warunkach obecnej sytuacji politycznej i makroekonomicznej, obejmujące wzmocnienie działań nadzorczych, w tym m.in. monitorowanie środków przekazanych Spółkom przez Bank oraz kształtowania się wymogów regulacyjnych określonych przez Narodowy Bank Ukrainy. PKO Bank Polski SA stale analizuje ryzyka makroekonomiczne dla działalności KREDOBANK SA.
Sezonowość lub cykliczność działalności w okresie sprawozdawczym
PKO Bank Polski SA jest bankiem uniwersalnym, działającym na terenie całego kraju i jego działalność podlega takim samym wahaniom sezonowym, jak cała polska gospodarka. Działalność pozostałych spółek Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA również nie wykazuje istotnych cech sezonowości lub cykliczności.
Skutki zmian w strukturze jednostki gospodarczej, w tym w wyniku połączenia jednostek gospodarczych, przejęcia lub sprzedaży jednostek grupy kapitałowej, inwestycji długoterminowych, podziału, restrukturyzacji i zaniechania działalności
Skutki zmian w strukturze jednostki gospodarczej, w tym w wyniku połączenia jednostek gospodarczych, przejęcia lub sprzedaży jednostek Grupy Kapitałowej zostały opisane w punkcie 4 niniejszego sprawozdania Zarządu.
Informacje o udzieleniu przez emitenta lub przez jednostkę od niego zależną poręczeń kredytu lub pożyczki lub udzieleniu gwarancji – łącznie jednemu podmiotowi lub jednostce od niego zależnej, jeżeli łączna wartość istniejących poręczeń lub gwarancji stanowi równowartość co najmniej 10% kapitałów własnych emitenta
W 2014 roku PKO Bank Polski SA informował w raportach bieżących o wszystkich umowach zawartych z klientami, w których łączna wartość świadczeń wynikających z umów wieloletnich zawartych z poszczególnym klientem spełniała kryteria, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z 19 lutego 2009 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim (Dz. U. nr 33, poz. 259).
W 2014 roku jednostki zależne PKO Banku Polskiego SA nie udzieliły poręczeń kredytu lub pożyczki ani nie udzieliły gwarancji jednemu podmiotowi lub jednostce zależnej od tego podmiotu, których łączna wartość stanowiłaby równowartość 10% kapitałów własnych Banku.
Informacje o zawarciu przez emitenta lub jednostkę od niego zależną jednej lub wielu transakcji z podmiotami powiązanymi jeżeli są one istotne i zostały zawarte na innych warunkach niż rynkowe
W 2014 roku PKO Bank Polski SA świadczył na warunkach rynkowych na rzecz jednostek powiązanych (podporządkowanych) usługi w zakresie prowadzenia rachunków bankowych, przyjmowania lokat, udzielania kredytów i pożyczek, emisji dłużnych papierów wartościowych, udzielania gwarancji i bieżących operacji wymiany oraz oferowania jednostek uczestnictwa funduszy, produktów leasingowych, produktów faktoringowych i produktów ubezpieczeniowych świadczonych przez spółki z Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA. Jednocześnie wynajmował powierzchnię w budynku Centrum Finansowe Puławska w Warszawie wybranym Spółkom Grupy Kapitałowej Banku.
Zestawienie znaczących transakcji PKO Banku Polskiego SA z jednostkami podporządkowanymi, w tym zadłużenie kredytowe tych jednostek wobec Banku według stanu na 31 grudnia 2014 roku, zostało przedstawione w Sprawozdaniu finansowym PKO Banku Polskiego SA za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku.
W 2014 roku jednostki zależne PKO Banku Polskiego SA nie zawarły istotnych transakcji z podmiotami powiązanymi na warunkach innych niż rynkowe.
W 2014 roku PKO Bank Polski SA nie zawarł istotnych transakcji z podmiotami powiązanymi na warunkach innych niż rynkowe. Jednocześnie w 2014 roku PKO Bank Polski SA dokonał dokapitalizowania KREDOBANK SA poprzez przekazanie darowizny finansowej w wysokości 6 020 tys. USD (tj. 18 656 tys. PLN według kursu średniego NBP z dnia przekazania środków). Wyżej wymieniona darowizna w bilansie PKO Banku Polskiego SA zwiększa cenę nabycia akcji tej Spółki.
[1] Ww. wartość nie uwzględnia wartości spraw spornych KREDOBANK SA dotyczących podatków opisanych w Skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy kapitałowej PKO Banku Polskiego SA w nocie dotyczącej podatku dochodowego.
Znaczące zdarzenia po dacie bilansu
- W wyniku zaprzestania obrony minimalnego kursu EUR/CHF przez bank centralny Szwajcarii w styczniu 2015 roku doszło do istotnej aprecjacji franka szwajcarskiego do walut obcych, w tym polskiego złotego. Grupa na bieżąco analizuje wpływ tych zdarzeń na wyniki finansowe w tym na ryzyko pogorszenia jakości portfela kredytów mieszkaniowych denominowanych w CHF. Ryzyko to jest częściowo neutralizowane poprzez spadek referencyjnych stóp procentowych LIBOR CHF (trzymiesięczny LIBOR w lutym 2015 roku kształtował się na poziomie ok. -0,9%). Grupa podjęła szereg działań mających na celu pomoc klientom i jednocześnie ograniczenie wzrostu ryzyka kredytowego związanego ze wzrostem kursu CHF – między innymi obniżenie transakcyjnych kursów wymiany CHF/PLN po którym następuje przeliczenie kwoty CHF do spłaty (tzw. spread walutowy) i uwzględnienie ujemnej stopy LIBOR dla wszystkich klientów. W ocenie Grupy działania te pozwalają na utrzymanie zdolności kredytowej do bieżącej obsługi zadłużenia wynikającego z kredytów mieszkaniowych w CHF na poziomie nie niższym niż w grudnia 2014 roku.
Grupa Kapitałowa PKO Banku Polskiego na bieżąco monitoruje zmienność kursu CHF, wartość portfela kredytów mieszkaniowych denominowanych w CHF oraz wpływ zmian kursu walutowego na poziom miar adekwatności kapitałowej. Grupa Kapitałowa przewiduje utrzymanie miar adekwatności kapitałowej w 2015 r. na bezpiecznym poziomie z uwzględnieniem zmienności kursu CHF. - W lutym 2015 roku, na skutek uwolnienia kursu hrywny przez Narodowy Bank Ukrainy, doszło do znacznej deprecjacji ukraińskiej hrywny w stosunku do walut obcych, w tym do polskiego złotego. Od początku marca 2015 roku, po decyzji o istotnym podniesieniu referencyjnych stóp procentowych na Ukrainie obserwowane jest zmniejszanie się skali deprecjacji hrywny. Grupa na bieżąco analizuje wpływ tych zdarzeń na wyniki finansowe, w tym ryzyko pogorszenia jakości aktywów Grupy Kapitałowej na Ukrainie.
- W dniu 30 stycznia 2015 roku Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników spółki PKO Bankowy Leasing Sp. z o.o. podjęło uchwałę dotyczącą podwyższenia kapitału zakładowego Spółki o 20 000 tys. PLN. Wszystkie udziały w podwyższonym kapitale zostały objęte przez dotychczasowego jedynego udziałowca – spółkę PKO Leasing SA.
- W dniu 10 lutego 2015 roku PKO Bank Polski SA zawiązał spółkę PKO Towarzystwo Ubezpieczeń SA o kapitale zakładowym w wysokości 20 000 tys. PLN. Głównym przedmiotem działalności Spółki będzie świadczenie usług w zakresie ubezpieczeń majątkowych.
- W dniu 6 marca 2015 roku Komisja Nadzoru Finansowego wydała decyzję, w której zezwoliła na rozpoczęcie działalności przez PKO Bank Hipoteczny SA.
- W dniu 10 marca 2015 roku Komisja Nadzoru Finansowego wydała zgodę na utworzenie przez PKO Bank Polski SA towarzystwa ubezpieczeń prowadzącego działalność w dziale II (ubezpieczenia majątkowe).
Oświadczenia Zarządu
Zarząd PKO Banku Polskiego SA oświadcza, że według jego najlepszej wiedzy:
- roczne sprawozdanie finansowe i dane porównywalne sporządzone zostały zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości oraz odzwierciedlają w sposób prawdziwy, rzetelny i jasny sytuację majątkową i finansową Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA oraz jej wynik finansowy,
- roczne sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA zawiera prawdziwy obraz rozwoju i osiągnięć oraz sytuacji Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA, w tym opis podstawowych ryzyk i zagrożeń.
Zarząd PKO Banku Polskiego SA oświadcza, że podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych, dokonujący badania rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego został wybrany zgodnie z przepisami prawa, oraz że podmiot ten oraz biegli rewidenci dokonujący tego badania, spełniali warunki do wydania bezstronnej i niezależnej opinii o badaniu, zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami zawodowymi.
Niniejsze Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA za 2014 rok liczy 83 kolejno ponumerowane strony.